Ο ΛΕΩΝ ΤΗΣ ΠΑΛΛΗΝΗΣ Αττικής γνωστός εις τους περισσοτέρους ως ΛΕΟΝΤΑΡΙ ΤΗΣ ΚΑΝΤΖΑΣ ,που ευρέθη κείμενος από αιώνων σύρριζα εις το εκεί εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου των Βορείων Μεσογείων ,είναι τοποθετημένος εκεί πιθανώς από του 6ου π.χ. αιώνος, δια να μαρτυρεί προφανώς κάποιαν αρχαϊκήν δόξαν των Αθηνών.
Το Λεοντάρι της Κάντζας είναι φιλοτεχνημένο από μάρμαρο Πεντέλης . Είναι λίθινος λέων εις φυσικόν μέγεθος περίπου, χαρακτηριζόμενος ως υπερφυσικός. Έχει μήκος 1,40, ύψος 1,50 και πλάτος 70 εκατ. του μέτρου. Στέκεται όρθιος επί των 4 ποδών του. Τα πόδια του και η ουρά λείπουν. Του λείπουν ακόμη τα μάτια και η γλώσσα και τα δόντια. Εις τον λαιμόν φέρει πλούσιαν χαίτη ακατέργαστον.
Η ράχη του δε και το υπόλοιπον σώμα είναι κατηργασμένα και λεία. Βαδίζει προς τα εμπρός και στρέφει το κεφάλι και το βλέμμα προς τα αριστερά. Ίσως ατενίζων τους φρουρούμενους νεκρούς. Λείπει και ο πώγων του, το μουσούδι.
Ήτο προφανώς στημένος επάνω εις τύμβον, δηλαδή κοινόν τάφον πολλών ανδρών, που οι αρχαίοι τον έλεγαν «πολυάνδριον». Ανδρών πεσόντων εις μάχην. Ήτο – και μαρτυρεί ότι είναι – Λέων Επιτύμβιος, από αυτούς που έχουν στήσει οι αρχαίοι μας πρόγονοι εις τόπους ταφής ένδοξων ανδρών. Όπως π.χ. ο Λέων των Θερμοπυλών , ο Λέων της Αμφιπόλεως, ο Λέων της Χαιρωνείας κ.τ.λ.
Το Λεοντάρι της Κάντζας ευρέθη εδώ ή μάλλον ευρίσκετο εδώ μισοχωμένο εις την γη από αιώνων. Και εδώ το θέλει και η Ιστορία και η Παράδοσις. Η Παράδοσις το θέλει μαρμαρωμένο από τον άγιον Νικόλαον. Μας την διέσωσεν ο νέος Ατθιδογράφος Δημ.Γρ.Καμπούρογλου .Και η Ιστορία το θέλει εδώ, δια να διαιωνίζη τον ηρωϊσμόν των εδώ πεσόντων «Κούρων Αθηναίων» της εποχής του Πεισιστράτου και των Αλκμεωνιδών, που ήκμασαν ως άρχοντες των Αθηνών και της Αττικής κατά τον 6ον π.χ. (540 π.Χ.)Μας το ομολογεί ο πατέρας της Ιστορίας, ο Ηρόδοτος ( Α,62-64).
Παραδόσεις.
Η Παράδοσις του λαού των Μεσογείων, των Αθηνών και της Αττικής καθόλου θέλει το Λεοντάρι της Κάντζας ζωντανό, ενδιαιτώμενο επάνω και μέσα σε μια σπηλιά του γηραιού Υμηττού, που στα γεράματά του τον κατήντησαν «Τρελλό».Μέσα εις την Σπηλιά του Λεονταριού, επάνω από τα βορεινά του Λιόπεσι, της αρχαίας Παιανίας την πατρίδα του φλογερού ρήτορα Δημοσθένη.
Από εκεί κατέβαινε το Λεοντάρι και ζητούσε την λείαν του από τα γύρω χωριά. Από το Χαρβάτι, από το Λιόπεσι, τα Σπάτα ,την Κάντζα ,το Κορωπί κτλ. Δηλαδή από όλο το αρχαίο βασίλειο του Πάλλαντος που πρωτεύουσα του είχε την Παλλήνην των Βορείων Μεσογείων. Και είναι ωραία η παράδοσις αυτή γιατί μας συνδέει με τις αρχαίες παραδόσεις του Μινώταυρου της Κρήτης.
Το θηρίο ήταν φοβερό , «φθοράν και όλεθρον επάγων εις όλην την πεδιάδα και τας ράχας του όρους» (Δ.Καμπούρογλου, Ιστορία Αθηναίων τομ.Α σελ 215). Ακόμη και στις κοπέλλες των χωρίων ηθέλησε να βάλη χέρι, τις ωραιότερες «και με αβροτέραν σάρκα»,με το «άστε ντούα ου). Και όταν εύρισκεν αντίστασιν ,κατέβαινε και ερήμαζε τον κάμπον. Διότι οι χωρικοί δεν ήθελαν να θυσιάσουν τα κορίτσια των (Δ.Σιδέρη, Παιανία-Λιόπεσι-,σελ. 86). Μα εις το τέλος υπέκυψαν ,αναθέτοντες τις ελπίδες των εις τον άγιον Νικόλαον.
Στις 6 Δεκεμβρίου λοιπόν, εορτή του Αγίου ,εβγήκαν εις το εξωκκλήσι της Κάντζας-μετόχι της Μονής Κυνηγού-να λειτουργήσουν. Η πεντάρφανη και παρθένα εγγονή της αρχόντισσας γρηάς Κάντζαινας είχε δεχθή να γίνει βορά του θηρίου. Μία μονάκριβη κόρη, πανέμορφη και πλουμιστή. Σαν άλλη Ιφιγένεια, που και εκείνη εδώ κάπου κατά την Αττικήν παράδοσιν είχεν θυσιαστεί για την πατρίδα της.**
**Την παράδοσιν αυτήν μας διέσωσε ο παλαιός Ατθιδογράφος ή Αττικογράφος-Αθηναίος ιστορικός του 4ου π.Χ. αιώνος -Φανόδημος, ότι δηλ. τα περί την Ιφιγένειαν κ.τ.λ., δεν συνέβησαν εις την Αυλίδα της Βοιωτίας, αλλά εις την Βραυρώνα της Αττικής…..**
Και να η ώρα πλησιάζει. Οι χωριάτες από μέσα έχουν μπεί στην Λειτουργία και όλοι μαζί ψάλουν το απολυτίκιον του Αγίου
« Κανόνα πίστεως και εικόνα πραότητος,
εγκρατείας διδάσκαλον ανέδειξέ σε τη ποίμνη σου
η των πραγμάτων αλήθεια…….
Πάτερ Ιεράρχα Νικόλαε, πρέσβευε Χριστώ…»
Και η καρδιά τους και ο νούς τους πήγαινε με το κορίτσι, που στέκονταν έξω και επερίμενε το θηρίο.. Η προσευχή δε όλων βγαλμένη από τα μύχια της ψυχής των, ανέβαινε σαν θυμίαμα έως τον θρόνον του Θεού.
-Άγιε Νικόλα ,κάνε το θαύμα σου! Μα δεν είχαν ακόμη τελειώσει του Αγίου το τροπάριο , όταν ένα μουγκρητό συγκλονιστικό ακούσθηκε, του Λεονταριού, που εβγήκεν από την Σπηλιά και ερχότανε ίσα κατ’ επάνω εις την κοπέλλα. Όλοι επάγωσαν. Και όλοι μαζεύθηκαν εις τον τοίχο της εκκλησίας, εν ώ η κόρη έτρεμε σύγκορμη. Κρύος ιδρώτας την περιέλουε. Μαζί της έπασχε και η γιαγιά η Κάντζαινα. Σύγχρονα όμως έγινε και το θαύμα. Από την κορυφή του Τρελλού πετάχθηκε ένα συννεφάκι, που δεν άργησε να γίνει σίφουνας βουρκωμένος και να αυλακώνη τον ουρανό με αστραπές και βροντές. Και μέσα από αυτό μία φωτεινή γραμμή εξεχώρισε και ένας κρότος ακούσθηκε τρομερός. Το αστροπελέκι του Αγίου Νικόλα εχτύπησε και εμαρμάρωσε το Λεοντάρι. Το κορίτσι εσώθηκε και μαζί του και όλα τα Μεσόγεια μια για πάντα από αυτή την φοβερή πληγή. Ανέπνευσαν.
«Οποιος δεν πιστεύει, λέγει ο γέρο -Καμπούρογλου ας πάη να το δη το Λεοντάρι αυτό,που από τότε κείτεται εις το χώμα σωριασμένο και μαρμαρωμένο εμπρός εις το ερημοκκλήσι του Αγίου Νικολάου. Αλλά και μαρμαρωμένο, όπως είναι σήμερα ,εμπνέει τον φόβο. Αν τύχη μάλιστα να είσαι μόνος σου εκεί, φοβάσαι, γιατί σκέπτεσαι, ότι όπως κατάντησεν η Ιστορία, τα παραμύθια άρχισαν να είναι βασιμότερα.
Ως παράδοσις πρέπει να καταγραφή εδώ η λεγόμενη και υποστηριζόμενη υπό των οικιστών της περιοχής πληροφορία, ότι τάχα ο Φιλίππου Μέγας Αλέξανδρος κατά την εκστρατείαν αυτού εις την Μ.Ασίαν επεσράτευσε στρατιώτας από όλους τους αρχαίους Δήμους της Αττικής ,καθώς και Παλληνείς. Και ότι κατ’ αυτήν την εποχήν είς Παλληνεύς γλύπτης κατασκευάσας τον μαρμάρινον Λέοντα εις μνήμην των Παλληνέων πεσόντων κατά την εκστρατείαν του Μ.Αλεξάνδρου εις την Μ.Ασίαν, έστησεν αυτόν εις την θέσιν, όπου μέχρι σήμερον κείται επί 2.500 χρόνια.
——–
Το Λεοντάρι και το Εκκλησάκι είναι επάνω εις ένα ανάλαφρο ύψωμα,700 μέτρα μακριά από τον δημόσιον δρόμον Αθηνών -Μεσογείων-Λαυρίου-Σουνίου, παρά την οδόν Λεονταρίου -Καμπά-Κάντζας.
Το θηρίο ήτο στημένο επάνω εις βάθρον και θα υπήρχε και σχετικό επίγραμμα εκεί, θα εξηγούσε την αιτίαν και τον κατασκευαστήν.
Η όλη περιοχή ανήκει εις τα βόρεια Μεσόγεια της Αττικής, όπου εδέσποζαν πάλαι δύο πόλεις,η Σφηττός ,πόλις προϊστορική της Αττικής και η Παλλήνη,η πρωτεύουσα του προϊστορικού Πάλλαντος.
Εις την Παλλήνην δέσποινα και κυρά ήτο η θεά Αθηνά. Περίφημον δε ήτο το Ιερόν της εις την Παλλήνην ,από το οποίον η θεά ελέγετο Παλληνίς.
………………….
Χρήστου Μιχ. Ενισλείδου
Ιστορικό Αρχείο Παλληνέα
