Το σύνδρομο του “Ευερέθιστου Εντέρου” το οποίο ονομάζεται και “Σπαστική Κολίτιδα”, χαρακτηρίζεται από διάφορα συμπτώματα οφειλόμενα στην μεταβολή της κινητικοτητας του πεπτικού σωλήνος. Είναι μία συχνή διαταραχή, καλοήθης, η οποία όμως επηρεάζει την ποιότητα της ζωής του ανθρώπου.
Δεν είναι οργανική πάθηση (δεν υπάρχει βλάβη σε επίπεδο ιστών και κυττάρων). Είναι λειτουργική διαταραχή με διάφορα συμπτώματα.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν: πόνο στην κοιλιά με ένταση που μεταβάλλεται, αίσθημα μετεωρισμού (φούσκωμα), κράμπες στο στομάχι (πολλές φορές αμέσως μετά την λήψη τροφής), ερυγές (έντονο ρέψιμο), αποβολή αερίων από το ορθό, ναυτία, μεταβολές των κενώσεων (διάρροια ή δυσκοιλιότητα ή εναλλαγές μεταξύ διάρροιας και δυσκοιλιότητας).
Πρό ετών σε ένα συνέδριο στην Ρώμη θεσπίστηκαν ομόφωνα κάποια κριτήρια διαγνωστικά με βάση τα οποία ο ασθενής έχει πιθανότατα αυτό τό πρόβλημα.
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΡΩΜΗΣ
Κοιλιακός πόνος κατά μέσο όρο τουλάχιστον 1 ημέρα την εβδομάδα, τους 3 τελευταίους μήνες (και με συμπτώματα που ξεκινάνε τουλάχιστον 6 μήνες πριν τη διάγνωση). Ο πόνος σχετίζεται με 2 ή και περισσότερα από τα παρακάτω κριτήρια:
Πόνος σχετιζόμενος με αλλαγή στη συχνότητα των κενώσεων
Πόνος σχετιζόμενος με την κένωση του εντέρου
Πόνος σχετιζόμενος με αλλαγές στο σχήμα και την μορφή των κενώσεων
Με βάση τα κριτήρια αυτά το ευερέθιστο έντερο διακρίνεται στους κάτωθι τύπους:
Ευερέθιστο έντερο με προεξάρχουσα την διάρροια.
Ευερέθιστο έντερο με προεξάρχουσα την δυσκοιλιότητα.
Ευερέθιστο έντερο με εναλλαγές διάρροιας- δυσκοιλιότητας (μικτού τύπου).
Η αιτιολογία αυτής της καταστάσεως δεν είναι σε μεγάλο βαθμό διευκρινισμενη. Σίγουρα παίζει σημαντικό ρόλο η ιδιοσυγκρασία και ο ψυχισμός του ανθρώπου, το άγχος/ στρές και πως ο καθένας μας το διαχειρίζεται.
Το σύνδρομο είναι σημαντικά πιό συχνό στις γυναίκες, όπου φαίνεται να επηρεάζουν και οι ορμονικές μεταβολές. Η αύξηση της προγεστερόνης και η μείωση των οιστρογόνων, φαίνεται να προκαλούν αύξηση της έκφρασης του υποδοχέα της σεροτονίνης στο έντερο, με αποτέλεσμα την αύξηση της κινητικότητας και αύξηση της ευαισθησίας στον πόνο, ειδικά την προηγούμενη και την πρώτη μέρα της περιόδου.
Διατροφικές συνήθειες (λακτόζη, κυτταρίνη, σάκχαρα), προκαλούν αύξηση των αερίων, όπως και η λήψη μεγάλης ποσότητας δυσαπορρόφητων φυτικών ινών.
Έχουν ενοχοποιηθεί οι μεταβολές της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου.
Η διάγνωση του συνδρόμου γίνεται “εξ αποκλεισμού” . Δεν υπάρχουν ειδικές εξετάσεις με τις οποίες να τεθεί η διάγνωση. Η λήψη σωστου ιστορικού θα οδηγήσει στον αποκλεισμό άλλων παθήσεων με παρόμοια συμπτώματα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις η γενική αίματος, η ΤΚΕ, η CRP, εξετάσεις κοπράνων (καλλιέργεια – παρασιτολογική) είναι χρήσιμες.
Πολύ σημαντικά είναι συμπτώματα που δείχνουν ότι δεν πρόκειται για ευερέθιστο έντερο, αλλά για κάποια άλλη πάθηση. Τέτοια είναι:
Ακούσια ανεξήγητη απώλεια βάρους
Νυκτερινή διάρροια (που ξυπνάει τον ασθενή)
Μαύρα κόπρανα ή αίμα στα κόπρανα
Σιδηροπενική αναιμία (χαμηλός αιματοκρίτης – χαμηλή τιμή σιδήρου – χαμηλή φεριτίνη)
Οικογενειακό ιστορικό οργανικής παθήσεως του πεπτικού (κυρίως κακοήθεια)
Σοβαρή προοδευτική επιδείνωση των συμπτωμάτων
Εναρξη συμπτωμάτων μετα την ηλικία των 50 ετών
Στις περιπτώσεις αυτές ο ασθενής πρέπει να υποβληθεί σε εξειδικευμένο έλεγχο.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
Φυσική άσκηση (σωματική).
Δίαιτα προσαρμοσμένη (αποφυγή τροφών με μεγάλη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες στις περιόδους έξαρσης) και σταδιακή επαναφορά στην διατροφή των φυτικών ινών οταν βελτιωθεί η κατάσταση.
Περιορισμός στην λήψη γάλακτος (συνήθως επιτείνει τον μετεωρισμό), μπορούν όμως να καταναλωθούν ζυμωμένα γαλακτοκομικά (τυριά – γιαούρτι)
Προτείνεται η χρήση προβιοτικών κυρίως γιά την βελτίωση του μετεωρισμού
Προτείνεται η χρήση ενός αντιβιοτικού που δεν απορροφάται – της ριφαξιμίνης – για την μείωση του μετεωρισμού και την βελτίωση των συμπτωμάτων
Ψυχολογική υποστήριξη του ασθενούς και πιθανώς χορήγηση ήπιας αγχολυτικής και αντικαταθλιπτικής αγωγής
Συνιστάται η χρήση εξειδικευμένων σπασμολυτικών σκευασμάτων (Hyoscine, otilonium Bromide,Mebeverine,Trimebutine )
